یک سر و هزار سودای «اندیشه» قزوین

زبیده چگینی/از نواحی منفصل شهری؛ واقع در ۶ کیلومتری قزوین، با بیش از ۲۰ سال سابقه شکل گیری و هم اکنون ۹۵ هکتار مساحت، دربرگیرنده ۳هزار و ۵۲۲ نفر جمعیت و یک هزار و ۱۰۶ خانوار؛ اغلب بومی و دارای مشاغل دامداری و کشاورزی.

متشکل از ۴ محله شهرک اندیشه، نجف آباد، حسن آباد و وثوق آباد.

آنچه بیش از هر چیز و در نگاه اول خودنمایی می کند تصویری بلاتکلیف بین زندگی شهری و روستایی است؛ چیدمانی مشوش، برگرفته از دو‌ پازل بی ربط به هم.

کودکانی سرگرم بازی در حاشیه کوچه پس کوچه هایی که فاضلاب خانه ها در آن جاری است، هوای گرم، بوی زننده و انبوه حشراتی که کلافه ات می کنند.

در ادبیات جدید مدیریت شهری؛ از نواحی کم برخوردار و در نگاه مخاطب؛ محروم از آنچه به زندگی شهری معنا می دهد، عاری از هرگونه امکانات تفریحی، رفاهی، آموزشی، ورزشی و شهری!

و در یک کلام تصویری از زندگی روستایی- فاقد همه جاذبه های زندگی روستایی- اسیر و دربند در قابی زیبا و آراسته تحت عنوان «زندگی شهری».

با مردمی محروم از حقوق پایه شهروندی  در چهار کلیشه در هم تنیده، تحت عنوان محلات و فاقد رنگ و رو و عطر و بوی محله. اگر که بپذیریم محله تنها مجموعه ای از خانه های مجاور هم در یک فضای جغرافیایی نیست. محله جایی است که من در آن ایمنی، امنیت، زیبایی، ترافیکِ آسان، فرهنگ و احساس تعلق را زندگی می کنم، در آن به حقوق و تکالیفم آشنا می شوم و آن را با رفتارم در مناسبات اجتماعی بازتولید می کنم.

  اینجا ناحیه «اندیشه» است؛ هزار و یک شبِ آرزوهای بانویی که هر روز می ایستد بیخ همین دیوار تا در بین دخترانی که با چادرهای نماز مادرشان توی کوچه برای خودشان «پلی هاوس» درست کرده و سرگرم بازی اند، مراقب دو دختر کوچکش باشد که مثل دیگر کودکان این ناحیه، پارک، بازیگاه یا خانه شادی ندارند.

او بی تعلق از همه چیز، گویی به آنچه هست خو گرفته و بیش از آن را برای متصور نمی شود با ناامیدی در پاسخ سوالم مبنی بر اینکه به عنوان یک شهروند چه انتظاری از مسئولین داری، می گوید؛ « ما خانم ها که هیچی، برای این بچه ها یه کاری بکنند، جوان ها نه پارکی دارند، نه ورزشگاهی، نه تفریحی، بچه ها هم همینطور، من از عاقبت اینها می ترسم.»

پیرمردی که به قول خودش سرد و گرم روزگار را چشیده اما آنقدر ها هم ناامید نیست، او می گوید: شرایط زندگی در این ناحیه به نسبت قبل خیلی بهتر شده است.

اگرچه او هم از محرومیت محلات این ناحیه از نظر امکانات آموزشی گلایه دارد و تاکید می کند؛ دانش آموزان سه محله این ناحیه برای تحصیل به محله نجف آباد مراجعه می کنند و این رفت و آمدها علاوه بر اینکه هزینه های بسیاری را به خانواده ها تحمیل می کند، از نظر جانی نیز خطراتی را به همراه دارد و بارها در مسیر برای دانش آموزان سانحه و حادثه پیش آمده و در برخی موارد منجر به ترک تحصیل دانش آموزان شده است.

شهروند دیگری با بیان این مطلب که وجود یک پارک کوچک که بتواند جوان ها را دور هم جمع کند از بروز آسیب های اجتماعی بسیاری جلوگیری می کند، می گوید: برای ما سخت است برای استفاده از کوچکترین خدمات به مرکز شهر مراجعه کنیم.

با مسگری شورایار ناحیه اندیشه همراه می شوم و از او که آگاه به مسائل چهار محله واقع در این ناحیه است درباره مشکلات میپرسم؛ موضوعی که خیلی هم نیاز به گفتن ندارد و در گشتی کوتاه در ناحیه قابل درک و لمس است.

او در اولین جمله خود از پیچ خطرناک وثوق آباد می گوید، موضوعی که برای ما هم مشهود بود.

مسگری ادامه می دهد؛ این مسیر به ویژه از ساعات پایانی روز، فاقد ایمنی و امنیت لازم برای تردد است. فقدان روشنایی کافی در مسیرهای دسترسی محلات به هم و ناحیه به قزوین یکی از مهمترین مسائلی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.

مسگری فقدان تابلوهای راهنمایی رانندگی حاشیه جاده و بحث آسفالت جاده دسترسی به ناحیه و خیابان های محلات آن را نیز به موضوعات قبلی می افزاید و می گوید: از بیان برخی مشکلات کشیده می شوم چون آنقدر پیش پا و گویا هستند که آدم خجالت می کشد به زبان بیاورد.

وی در بیان دیگر مسائلی که اهالی این ناحیه با آن دست به گریبان هستند، از کمبود آب شرب نام می برد و با بیان این مطلب که بیش از ۵هزار شهروند این ناحیه تنها دارای یک منبع تامین آب می باشند می افزاید: روزهای بسیاری بوده که در گرما و سرما، بخشی از اهالی این ناحیه از آب آشامیدنی کافی برخوردار نبوده اند.

مسگری عدم جمع آوری فاضلاب های خانگی و رهاسازی آن در کوچه و خیابان را مشکل دیگر اهالی این ناحیه می داند و می گوید؛ این وضعیت زمینه ساز بروز مسایل بهداشتی، به ویژه برای کودکان که صبح تا شب، وقت خود را در کوچه ها سپری می کنند می باشد.

فقدان مراکز آموزشی، فرهنگی، ورزشی و تفریحی برای بانوان و جوانان دیگر مسائلی است که شورایار ناحیه اندیشه به آن اشاره می کند.

مسگری در ادامه از افت ولتاژ برق کوچه ها به دلیل سرقت های متعدد می گوید و اینکه به دلیل عدم تعمیر و ترمیم توسط اداره برق، اغلب با مشکل تامین روشنایی در کوچه ها مواجه می باشند.

شورایار ناحیه اندیشه در تشریح انتظارات اهالی این ناحیه می گوید؛ بیش از بیست سال است که یک ساختمان تحت عنوان مدرسه در حسن آباد ساخته و به حال خود رها شده و در حال حاضر متروکه است و این در حالی است که دانش آموزان این محله مجبورند برای ادامه تحصیل به نجف آباد بروند و هزینه های مالی و جانی جبران ناپذیری را در این مسیر متحمل شوند.

وی ادامه می دهد؛ تجهیز پارک محله حسن آباد و وثوق آباد هم که فاقد هر گونه امکاناتی برای سرگرمی کودکان و تامین آسایش سالمندان است می تواند دلگرم کننده باشد و به بخشی از نیازهای اهالی پاسخ دهد.

شورایار ناحیه اندیشه می گوید؛ در نجف آباد هم یک ساختمان قدیمی وجود دارد که مدتها قبل از آن به عنوان حمام عمومی استفاده می شده اما در حال حاضر متروکه است و مسئولین می توانند با بازسازی و تجهیز این ساختمان  به امکانات فرهنگی اجتماعی، آن را به بانوان ناحیه اختصاص دهند که از هیچ گونه امکان گردهمایی و فعالیت اجتماعی فرهنگی ورزشی برخوردار نیستند.

مسگری با بیان این مطلب که شورای ششم در بحث استقرار ایستگاه آتش نشانی و بانک و همچنین رفع مشکلات راه دسترسی ناحیه به قزوین و مجوزهای  برخورداری از امکان ساخت و ساز به عنوان بخشی از مطالبات اهالی ناحیه پیگیری هایی را انجام داده است یادآور می شود؛ استقرار مرکز آتش نشانی این ناحیه در دست اقدام است و باجه پست بانک هم در ناحیه دایر شده است اما در ارتباط با سایر موضوعات علی رغم پیگیری های مکرر هنوز به نتیجه نرسیده ایم.

با علی فرمانی، رییس کمیسیون خدمات شهری، نظارت و شورایاری شورای اسلامی شهر قزوین ارتباط می گیریم، کسی که به گفته شورایار ناحیه حامی اصلی شورایاران و پیگیر مسائل نواحی بوده است.

وی با قبول مشکلات مطروحه از زبان اهالی و شورایار این ناحیه می گوید؛  کمیسیون خدمات شهری شورای شهر به صورت هفتگی با شورایاران در ارتباط است و نسبت به دریافت دغدغه ها و درخواست های آنان و بازدید از نواحی اقدام می نماید. هر آنچه توسط اهالی اندیشه مطرح شده مورد قبول است، اما شناسایی و اولویت بندی و پیگیری مسائل از نگاه شهروندان یک مسیر را طی میکند و در نگاه مقام مسئول و پیگیر یک روند و مسیر دیگر را. و این به معنی بی توجهی به مطالبات نیست بلکه نتیجه درگیر شدن با راهکارها و ابزار مد نظر جهت دستیابی به بهترین نتیجه است.

وی ادامه می دهد؛ در بحث ناحیه اندیشه و تشریح مهمترین مشکلات این ناحیه می توان به نبود فاضلاب شهری و یا همان اگو و بالا بودن سطح آب های زیرزمینی و مشکلات حفر چاه های جذبی اشاره کرد که یکی از دغدغه های اهالی به شمار می رود و سنگینی مسئولیت رسیدگی به آن بر دوش اعضای شورا هم سنگینی می کند و ما نه تنها نسبت به رفع این مسأله غافل نبوده ایم بلکه موضوع بارها مورد پیگیری قرار گرفته و با رایزنی ها و مشارکت شرکت آب و فاضلاب استان قزوین قطعاً این مسأله مرتفع خواهد شد.

نماینده مردم در پارلمان محلی قزوین ادامه می دهد؛ دومین مشکل این ناحیه عدم وجود بسترهای لازم برای ایجاد فضای سبز از قبیل بوستان، بازیگاه و دیگر فضاهای تفرجگاهی در ناحیه می باشد که در همین راستا و با تدابیر اندیشیده شده و برگزاری جلسات متعدد با معاونت شهرسازی، مشارکت شهرداری منطقه ۳ و سازمان پارک های شهرداری قسمتی از زمین های این ناحیه به این منظور در نظر گرفته شده و پروژه طراحی ساخت بوستانی بزرگ در ناحیه به سازمان خدمات طراحی شهرداری سپرده شده و می توان این نوید را داد که طراحی پارک توسط سازمان طراحی شهرداری قزوین به اتمام رسیده و تمام مطالعات اجرایی آن هم انجام شده است و به زودی عملیات عمرانی آن آغاز و در آینده نه چندان دور و به دست خود شهروندان ناحیه اندیشه، پارکی برخوردار از امکانات تفریحی، رفاهی و ورزشی در این ناحیه افتتاح خواهد شد.

فرمانی می گوید؛ سومین مشکل که پس از بررسی های انجام گرفته توسط کمیسیون خدمات شهری شورای شهر و کارکنان خدوم شهرداری قزوین در این ناحیه شناسایی شده مشکلات رفت و آمد و تردد عزیزان ساکن در این ناحیه می باشد که این مسأله نیز به همت شورای ترافیک شهرداری قزوین و از طریق فراهم نمودن امکان انتقال ساکنین ۳ محله نجف آباد وثوق آباد و حسن آباد به اندیشه مرتفع خواهد شد.

وی یادآور می شود؛ بحث ساخت و ساز در این ناحیه نیز در حال بررسی های نهایی می باشد و قطعاً در آینده نه چندان دور این مشکل هم مرتفع خواهد شد. همچنین در ارتباط با موضوع رها شدن فاضلاب خانگی در محله وثوق آباد یا رها شدن فاضلاب در اراضی کشاورزی فاز صفر و طراحی رفع مشکل انجام شده و تمامی انهار و کانال های هدایت آب های سطحی لایروبی و پاکسازی شده است. ضمن اینکه در ارتباط با رها شدن فاضلاب های خانگی در ناحیه، این مشکل پس از پیگیری توسط شهرداری منطقه ۳ به کمیته سلامت فرمانداری اطلاع رسانی شده و قطعا دستگاه های مسئول در حیطه نقش و جایگاه خود نسبت به رفع مشکلات اقدام خواهند کرد.

فرمانی در بخش دیگری از سخنانش با بیان این مطلب که به دلیل اعتقادی که به مسائل فرهنگی دارم، شخصا موضوع ایجاد یک مرکز فرهنگی تحت عنوان «پاتوق محله» را در ضلع غربی میدان حسن آباد پیگیری نموده ام که در فاز پایانی عملیات عمرانی قرار دارد و به زودی به عنوان یک فضای گرم و صمیمی برای انجام فعالیت های فرهنگی و‌ اجتماعی اهالی در اختیار آنها قرار می گیرد.

وی با قدردانی از صبوری و همراهی شهروندان ناحیه اندیشه اظهار می دارد؛ بی تردید همراهی و همدلی این عزیزان با شورایار محله و همفکری و همکاری شورایار با کمیسیون خدمات شهری شورا و هم افزایی شورا و شهرداری و برقراری ارتباط با دیگر مقامات شهری و استانی منجر به حل و فصل مشکلات و دستیابی به شهری برخوردار، امن، ایمن و با نشاط برای شهروندان خواهد شد.

گفتنی ها درباره ناحیه اندیشه گفته شد و پیگیری های لازم جهت دریافت پاسخ مسئولین ذیربط شهری و استانی صورت گرفت. اما متاسفانه موفق به دریافت پاسخ سایر مقامات نشدیم و بخشی از درخواست های اهالی در این گزارش بی پاسخ ماند. هدف هفته نامه پیام شهر انعکاس بی پرده دغدغه های شهروندان و اخذ نظر مسئولین و کارشناسان ذیربط با هدف ایجاد حس اعتماد بین مردم و مسئولین و افزایش سطح مشارکت و همراهی شهروندان با طرح ها و برنامه های شهری است؛ امید آنکه در هر جایگاهی که هستیم خود را مسئول و پاسخگو دانسته و در راستای تحقق این مهم سهیم باشیم.