کلانشهر قزوین و مسیر دیپلماسی شهری

جابر خرم نیا/ موضوع دیپلماسی شهری در عصر جدید، کاربردی و قابل توجه در نظر گرفته می‌شود. ارتباط و همکاری میان شهرهای جهان در موضوعات مدیریت و حکمرانی شهری، استفاده از تجربیات یکدیگر، همکاری در مسائل اقتصادی، گردشگری، فرهنگی و اجتماعی دستور کار دیپلماسی شهرها را بسیار پراهمیت می‌کند.

کلانشهر قزوین از سال ۱۳۸۲ نخستین گام‌های خود را در مسیر دیپلماسی شهری برداشت و در این راستا با شهر بیشکک در قرقیزستان تفاهم خواهرخواندگی منعقد شد. این مسیر ادامه پیدا کرد تا آنکه در نهایت پنج شهر بیشکک(قرقیزستان ۱۳۸۲)، سی‌آی‌ام‌آ(پرتغال ۱۳۹۲)، هایکو(چین ۱۳۹۴)، کابل(افغانستان ۱۳۹۵)، کربلا(عراق ۱۳۹۵) با کلانشهر قزوین تفاهم خواهرخواندگی امضا کردند.

همچنین چهار شهر قاضیان تپه(ترکیه ۱۳۹۲)، ایروان(ارمنستان ۱۳۹۳)، آنتالیا(ترکیه ۱۳۹۵) و پروجا(ایتالیا ۱۳۹۵) نیز با شهر ما تفاهم همکاری امضا کردند.

آنچه همواره در سندهای همکاری میان شهرها مورد تأکید قرار گرفته است، موضوعات اقتصادی، گردشگری، فرهنگی و تجربیات مشترک خدمات شهری مانند پسماند است. اگرچه آنگونه که انتظار می‌رفت از ظرفیت‌های زمینه‌سازی شده در این اسناد و تبادلات طرفین بهره‌برداری کافی به عمل نیامد، اما کمک و همدردی مشترک با شهرهای خواهرخوانده مثل شهر هایکو در چین و تبادلات تجربیات مشترک در حوزه‌های مختلف مانند معرفی کلانشهر قزوین و جاذبه‌های گردشگری آن در پرتال و رسانه‌های شهرهای خواهرخوانده ما نشان داده که می‌توان این زمینه‌ها را تا حصول یک نتیجه عملیاتی محسوس به پیش برد.

گرچه همه‌گیری بیماری کرونا، مانع مهمی در توسعه دیپلماسی شهری و تقلیل آن به سطوح تبادل رایانامه، تماس و جلسات ویدیوکنفرانس شد، اما امروزه و با پدیدار شدن آثار فروکش همه‌گیری و امیدواری به طلوع عصر پساکرونا، می‌توان برنامه‌ریزی جدی‌تری را در زمینه دیپلماسی شهری، به ویژه با شهرهای کشورهای منطقه و نیز شهرهای کشورهای دارای شراکت تجاری با جمهوری اسلامی ایران داشت و دروازه‌های جدیدی را در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به روی کلانشهر قزوین گشود.

بی شک با همکاری نهادها و مجموعه‌های دیگر از جمله اتاق بازرگانی، سازمان صمت، گمرک، میراث فرهنگی و دیگر دستگاه‌ها می‌توان برنامه عملیاتی مشخصی در جهت تبدیل شدن این تفاهم‌های خواهرخواندگی و همکاری به قراردادهای عملیاتی و نیز رویدادهای ملموس تدوین کرد.

در حال حاضر علاوه بر بررسی ظرفیت‌های مذکور در تفاهمات ۹ شهر خواهرخوانده و طرف همکاری با کلانشهر قزوین، لایحۀ پیشنهادی شهرداری قزوین برای خواهرخواندگی با شهر نین بین ویتنام نیز به تصویب شورای اسلامی شهر قزوین رسیده و مسیر قانونی خود را تا انعقاد تفاهم‌نامه طی می‌کند و همچنین تفاهم‌های مشابهی نیز با یکی از شهرهای مهم منطقه و نیز یکی از شهرهای شرق آسیا در مرحله مطالعه و بررسی در اداره ارتباطات و امور بین الملل شهرداری قزوین قرار دارد که امیدواریم با فعال کردن حوزه دیپلماسی شهری، بتوانیم سهم مدیریت شهری را در شناساندن کلانشهر قزوین به دنیا و شکوفایی شهرمان ایفا کنیم.