این جا چراغی روشن است
خیریه ها با رویکرد و اهداف متفاوتی شکل می گیرند؛ راه های گوناگونی را برای َدستیابی به اهداف خود برمی گزینند و طول عمرهای مختلفی را تجربه می کنند. اما آنچه در این میان به عنوان وجه اشتراک، همه آنها را در یک دسته بندی قرار می دهد، داوطلبانه و غیرانتفاعی بودن آنها است. آنها توسط مردم، با منابع مالی، فکری و یدی مردم و برای مردم تشکیل می شوند.
اینکه کسی در همان زمان و مکان به ظاهر مشترکی که همه ما در آن زندگی می کنیم، درک انسانی تر و عمیق تری نسبت به دنیای پیرامون خود دارد، برای خود و زندگیش منزلتی والاتر قایل است و خودش را مبدأ مقصدی متفاوت در زندگیش قرار می دهد؛ احساس مسوولیت می کند و در همان حد خود که می تواند خیلی هم کوچک باشد، کاری انجام می دهد؛ کاری که وقتی انجام شد دیگر کوچک نیست و هر روز بزرگ و بزرگ تر می شود.
اینجا موسسه کمک به ایتام و مستمندان قزوین است؛ موسسه ای ۵۳ ساله، واقع در خیابان سپه(شهدا)؛ کار خود را از منزل شخصی مرحوم حاج عباس تهرانچی واقع در کوچه پس کوچه های خیابان پیغمبریه آغاز کرد؛ در شرایطی که مردم در تنگنای اقتصادی زندگی می کردند و عده ای حتی توان سیر کردن شکم خود را نداشتند؛ درست زمانی که هنوز نه تخمین درستی از تعداد و میزان حمایت خیّرین وجود داشت و نه آمار دقیقی از تعداد نیازمندان و نحوه امدادرسانی به آنها و نه اقبال و اعتماد عمومی به این همت عام المنفعه.
همه چیز خیلی کوچک و ساده شروع شد؛ جلسه ای یک ساعته، با حضور دوستان قابل اعتماد در منزل شخصی مرحوم تهرانچی، با معرفی افراد نیازمندی که هر یک می شناختند و در میان گذاشتن مبلغی که هر یک متناسب با شرایط مالی خود در توان داشتند.
امروز اما همان بذر کوچک که نه از خاک مناسبی برای کاشت برخوردار بود و نه می شد تصوری از رویشش داشت، با نور امید و باران رحمت تبدیل به درختی تنومند و پر ثمر شده و خانواده های بسیاری در سایه امن آن نشسته اند و از بستری قابل اعتماد برای بهره مندی از یک زندگی آبرومندانه برخوردار شده اند؛ همان چند نفر خیّر که تعدادشان به انگشتان یک دست هم نمی رسید امروز به حدود ۲ هزار نفر خیّر تبدیل شده اند که ۹۳۰ نفر از آنها حامی ثابت بوده و با حمایت های ماهانه خود در مجموع ۷۲۲ خانوار را با عضویت یک هزار و ۷۲۹ نفر شامل ۷۲۴ مادر سرپرست خانوار و یک هزار و ۷ فرزند یتیم به صورت مستقیم تحت پوشش خود دارند.
چراغ این موسسه، از خانه مرحوم تهرانچی روشن شد و بازخوانی پرونده شکل گیری «موسسه گواه» این است که این چراغ هنوز هم در همان خانه روشن است؛ خانه ای که دیگر ابدی شده اما نمود ظاهری آن در طول این سال ها و با همت دیگر خیّرین بزرگ و بزرگ تر شده و امروز در قالب ساختمانی ۴طبقه با ۸۵۰ متر مربع مساحت با دربرگیری انبار و سردخانه، سالن توزیع کالا به خانواده ها، اتاق تحقیقات، کتابخانه، کلاس های آموزشی، امور اداری و … حامی معیشت، درمان، تحصیل، مهارت آموزی و خودکفایی افراد تحت پوشش است.
گفتگو با محمد حسین شفیعی ها عضو هیات مدیره موسسه کمک به ایتام و مستمندان قزوین تصویر واضح تری از فعالیت این موسسه ارایه می کند. در جریان این گفتگو همراه ما باشید.
- این موسسه را به بازاریان معتمد قزوین می شناسند، کلمه بازاریان معتمد در این شهر یادآور اقدامات بسیار ارزنده ای است.
بله، این موسسه در سال ۴۸ و به همت مرحوم حاج عباس تهرانچی، مرحوم حاج غلامحسن درافشان، مرحوم آقای حاج نقی شفیعیها بازاریان معتمد قزوین و با محوریت مرحوم حجت الاسلام والمسلمین آقای حاج سید عباس ابوترابی با هدف کمک به معیشت افراد نیازمند محلات مختلف قزوین و به عنوان اولین خیّریه قزوین راه اندازی شد و در گذر زمان به دلیل اعتمادی که به این اشخاص وجود داشت، تعداد خیّرین و میزان حمایت آنها روز به روز افزایش یافت تا جایی که امروز خیّرینی از دیگر شهرهای ایران و دیگر کشورهای دنیا به مجموعه ملحق شده اند.
- هدف اصلی تامین ارزاق و خواربار افراد نیازمند بوده، هنوز هم حمایت ها محدود به همین بخش هست؟
کلیه اعضا و خانواده های تحت پوشش موسسه برابر استانداردهای روز تغذیه، از گوشت و مرغ، میوه و برنج و قند و شکر و دیگر اقلام غذایی برخوردار هستند و این اولین و اصلی ترین بخش فعالیت موسسه است، اما در کنار آن خدمات دیگری هم به فراخور نیاز به اعضا ارایه شده و می شود.
حمایت های مادی موسسه شامل بخش های مختلف درمانی، تحصیلی، معیشتی، مهارت آموزی و اشتغال می باشد و حمایت های معنوی نیز اشکال و انواع خاص خود را دارد. به طور مثال شناسایی دانش آموزان نخبه و با استعداد و هدایت تحصیلی یا مهارت آموزی و فراهم سازی فرصت های شغلی برای خانواده هایی که از توان کار کردن برخوردار می باشند.
همچنین در بحث درمان، یکی از پزشکان خوب شهر به صورت افتخاری سه روز در هفته در موسسه حضور دارد و به بررسی سلامتی اعضا می پردازد و پس از تشکیل پرونده و در صورت لزوم آنها را به پزشکان متخصصی که اعلام آمادگی کرده اند با موسسه همکاری کنند جهت دریافت مراقبت های درمانی بیشتر معرفی می کند.
در همین بخش پیگیری تامین بیمه تکمیلی برای اعضا در دستور کار قرار گرفته و به صورت جدی پیگیری می شود. متاسفانه به دلیل شرایط زندگی این افراد، میزان بیماری در آنها بالاست و از نظر درمانی به حمایت ویژه ای نیاز دارند که امیدواریم بتوانیم در این زمینه خدمات قابل قبولی را به آنها ارایه نماییم.
- در بازدید از موسسه تعداد زیادی دانش آموز دیدم، اینها چه خدماتی از شما دریافت میکنند؟
بخش فرهنگی، آموزشی و مشاوره ای موسسه در این حوزه فعال است و در کنار حمایت های مادی موسسه از تحصیل دانش آموزان تحت پوشش، سعی دارد با برپایی دوره های آموزشی درسی، برگزاری اردوهای علمی و بازدید از مراکز فرهنگی اجتماعی، بازدید از شرکت ها و بنگاه های اقتصادی و تولیدی، برنامه سینما و گردشگری و…، مسیر یابی و دید مناسب تری نسبت به محیط و دنیای پیرامون به این دانش آموزان بدهد و با حفظ حرمت، آنها را مانند یک دانش آموز برخوردار در مناسبات اجتماعی وارد کند تا بتوانند برای آینده خود برنامه ریزی و هدفگذاری داشته باشند.
همچنین این بخش از مجموعه با والدین دانش آموزان و دانشجویان دیدار و گفتگو می کند و مشاوره های لازم را به آنها ارایه می نماید و روی تحصیل دانش آموزان علاقه مند، مستعد و کوشا به صورت ویژه سرمایه گذاری می کند؛ در مجموع این موسسه همه تلاش خود را به کار گرفته که هیچ یک از دانش آموزان تحت پوشش از ادامه تحصیل بازنمانند.
- خدمات موسسه خاص شهر قزوین است یا استان را تحت پوشش دارد؟
برابر اساسنامه، شهرستان قزوین را تحت پوشش خود دارد اما این که خدمات در چه سطحی ارایه می شود، باید گفت که شهر قزوین کامل تحت پوشش قرار دارد و برخی شهرهای اطراف مانند محمدیه، الوند، محمود آباد، اقبالیه و تعدادی از روستاهای اطراف نیز که واقعا در شرایط معیشتی سختی قرار دارند هم تحت پوشش این موسسه قرار دارند. همچنین از هم دینان خود، آن دسته از افراد را که دارای کارت اقامت رسمی می باشند واغلب دارای خانواده های پرجمعیت و کم توان هستند را نیز تحت پوشش قرار داده ایم که در مجموع ۶۸ پرونده این موسسه را با عضویت ۱۵۳ نفر تشکیل می دهند.
- موسسه ایتام، آیا شرط عضویت در این موسسه و برخورداری از حمایت های آن یتیم بودن است؟
اصل موسسه بر ایتام است؛ پدری کردن برای فرزندی که به هر دلیلی از وجود سایه پدر محروم است و به دلیل همین رویکرد است که ۹۰درصد اعضا بی سرپرست هستند. اما در اطراف خود خانواده های نیازمندی داریم که پدر دارند اما پدر از کارافتاده، معلول یا مبتلا به یک بیماری سخت است و قادر به تامین خانواده نیست و فرزندان مستأصل و بی پناه شده اند، بدون شک نمی توان نسبت به شرایط این افراد بی تفاوت بود. تحقیقات سختی صورت می گیرد و در صورت تایید، این افرد نیز تحت پوشش قرار می گیرند؛ همانگونه که تاکنون اینگونه بوده و حدود ۱۰درصد اعضا را این قشر تشکیل می دهند.
- این که پس از چند ماه یا چند سال برخورداری از حمایت های موسسه، فرد یا خانواده ای بتواند روی پای خودش بایستد، دور از دسترس نیست. آموزش، مهارت آموزی و ایجاد فرصت های شغلی.موسسه برای این بخش چه برنامه ای دارد؟
بله، این مهم ترین و در عین حال با توجه به شرایط ناپایدار زندگی در خانواده های تحت پوشش، سخت ترین بخش کار موسسه به شمار می رود.
حدود دو سال است که بخش اشتغال به صورت مجزا در موسسه راه اندازی شده است. در این بخش با بررسی پرونده و شرایط سلامتی و جسمی اعضا، تعدادی از آنها متناسب با توانایی هایی که دارند به مراکزی که به همان توانایی ها نیاز دارند معرفی می شوند و موسسه روند کار آنها را پیگیری می نماید و با ایجاد انگیزه در آنها تلاش می کند این افراد را به کسب روزی از تلاش و همت فردی ترغیب نماید.
درمورد بانوان تحت پوشش نیز در صدد فعال نمودن کارگاه هایی با سرمایه موسسه هستیم، به گونه ای که این افراد پس از گذراندن دوره مهارت آموزی در کارگاه ها مشغول به کار و از سود فروش آنها منتفع شوند. ما قصد نداریم در موسسه خیّریه که با هدف حفظ عزت مندی و آبروی افراد و خانواده ها تشکیل شده، روحیه تلاشگریزی و مسایلی از این دست را ایجاد کنیم، این خانه روز به روز توانمندتر شده و باید به همان میزان نیز اعضای خود را توانمندتر و به زندگی امیدوارتر نماید. ما هدفی جز شناسایی افراد نیازمند و حمایت همه جانبه از آنها نداریم، اما تعداد افراد تحت پوشش گواه تعداد افراد دردمند جامعه است و این افتخار ما نیست؛ ما زمانی به خود افتخار می کنیم که بدانیم تعداد زیادی ورودی دانشگاه و بازار کار و خانواده خودکفا داریم؛ خانواده هایی که از تعداد مددجویان کاسته شوند و به جمع مددکاران و خیّرین بپیوندند.
دیدگاهتان را بنویسید